Bu sayfayı yazdır
Pazar, 22 Eylül 2013 00:00

Linux'da kullanıcı işlemleri

Yazan 
Öğeyi Oyla
(0 oy)

Linux'de kullanıcı işlemleri yapmadan önce sisteme root olarak giriş yaparız.

Linux'de kullanıcı eklemek ve kullanıcı yetki ve özellikleri üzerinde değişiklikler yapmak için iki önemli komut useradd ve usermod komutlarıdır. useradd komutu ile kullanıcı eklerken usermod komutu ilede önceden atanmış kullanıcı özelliklerini değiştirebiliriz.

Bu işlemlere başlamada önce önemli olan bazı bilgileri öğrenmeliyiz. Bir kullanıcının yetkilerini belirleyebildiğimiz grupları bir kullanıcı için birincil grup ve diğer ikincil gruplar şeklinde kategorize edebiliriz.

Kullanıcı yetki, grup ve özelliklerinin kaydının tutulduğu dosyaları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
 

  1. /etc/passwd - Tek satırlık kullanıcı bilgilerinin tutulduğu ayar dosyası.
  2. /etc/shadow - Tek satırlık kullaıcı şifrelerinin tutulduğu ayar dosyası.
  3. /etc/group - Sistemdeki grupların kaydının tutulduğu dosya.
  4. /etc/default/useradd - Eğer useradd komutu ile bir grup belirtilmemişse kullanılacak ayarların bulunduğu dosya
  5. /etc/login.defs -


useradd komutunu aşağıdaki parametreler yardımı ile kullanıcı eklemek için kullanırız.
useradd -G {grup-adi} kullanciadi
useradd [-c comment] [-d home_dir] [-e expire_date] [-f inactive_time] [-g initial_group] [-G group[,...]] [-m [-k skeleton_dir]] [-p passwd] [-s shell] [-u uid [ -o]] login

useradd -D [-g default_group] [-b default_home] [-f default_inactive] [-e default_expire_date] [-s default_shell]
-c comment Şifre dosyasındaki yorum kısmı gireriz.
-d home_dir home_dir parametresi ile girilen dizini kullanıcı dizini olarak atamak için kulanılır. Girilmediği takdirde ön tanımlı home dizini login işleminden sonra açılır.
-e expire_date Kullanıcı hesabının devre dışı olacacağı tarih. Girilecek tarih YYYY-MM-DD formatında olmalı.
-f inactive_time Şifre geçersiz hale geldikten sonra (Şifre değiştirme süreci bittikten sonra ) kullanıcı hesabı tamamen geçersiz olmadan önce kaç gün daha hesabın duracağını belirler. 0 değer şifre süresi dolduktan hemen sonra hesabın devre dışı kalacağını gösterir. -1 değeri bu özelliği devre dışı bırakır .
-g initial_group Grup adı veya grup id değeri. Grup adı veya id değeri sistemde önceden bulunmalı. Ön tanımlı grup id'i 1 dir.
-G group,[,...] Kullanıcının kayıtlı olacağı ek ikincil gruplar. Boşluk karakteri arada bulunmadan virgül ile ayrılmış bir şekilde gruplar girilmeli.
-m Eğer bu parametre girilirse kullanıcı dizini henüz mevcut değilse oluşturuur. Eğer -k opsiyonu kullanılırsa skeleto_dir adresindeki dosya yapısı kullanıcı home dizinine aktarılır aksi takdirde /etc/skel deki yapı kulllanılır. Ön tanımlı olarak -m kullanılmazsa hiçbir klasör yapısı kopyalanmamasıdır.
-p passwd crypt fonksiyonu kriptolanmış şifre kullanıcıya atanır. Ön tanımlı değer kullanıcıyı pasif yapmaktadır.
-s shell Ön tanımlı shell atanır. Eğer kullanılmazsa sistemin ön tanımlı shell değeri kullanılır
-u uid Kullanıcı id si için bir sayısal değer. 99 değerinden büyük ve hiç bir kullanıcı id si ile çakışmayacak bir değer kullanılmalıdır. 99'a kadar olan değerler sistem tarafından kullanılır. Ön tanımlı olarak 99'dan büyük ve hiçbir kullanıcı id'sini atanmamış en küçük değer kullanılır.
-b default_home Eğer -d seçeneği kullanılmamışsa ön tanımlı home dizinine eklenecek başlangıç yolunu belirler.
-e default_expire_date Tüm kullanıcı hesapları için ön tanımlı geçersiz olma tarihi.
-f default_inactive Şifre değiştirme süresi dolduktan sonra tüm kullanıcılar için hesapların pasif olarak kalacağı ön tanımlı süre
-g default_group Tüm kullanıcılar için ön tanımlı grup adını değiştrimek için kullanılır
-s default_shell Tüm kullanıcılar için ön tanımlı shell'i ayarlamak için kullanılır.
ÖRNEKLER
useradd -D
Yukarıdaki komutu kullanarak sisteme eklenen her yeni kullanıcı için kullanılacak ön tanımlı değerleri listeleyebiliriz.
grep www /etc/group
Yukarıdaki komutu kullanarak sistemde www grubunun olup olmadığını denetleyebiliriz.
groupadd www
Yukarıdaki komut vasıtasıyla eğer www grubu yoksa bu grubu ekleyebiliriz.
useradd -G www ufuk
Yukarıdaki komut vasıtasıyla ufuk adlı kullanıcıyı www grubunada dahil ederek sisteme ekleyebilirz.
passwd ufuk
Yukarıdaki komut vasıtasıyla ufuk adlı kullanıcının şifresini değiştirebiliriz.
id ufuk
Yukarıdaki komut vasıtasıyla ufuk adlı kullanıcının bilgilerini listeleyebiliriz.
useradd -G www,users,workers ufuk
-G seçeneği kullanıldığında birden fazla grup adını virgül ile ayırarak ufuk adlı kullanıcıyı bu gruplara dahil ederek ekleyebiliriz.
Okunma 2313 defa Son Düzenlenme Pazar, 22 Eylül 2013 10:07
Ufuk Yıldırım

Yazılım Geliştirme Uzmanı

Web site: www.ufuk.biz

Son Ekledikleri: Ufuk Yıldırım

Benzer Öğeler (etikete göre)